Laatste dagen Paramaribo; een terug- en vooruitbli

Inmiddels is het halverwege januari en zit de tijd in 'SU' er alweer bijna op voor mij! Over een paar dagen (17 jan voor de liefhebbers) vlieg ik in de vroegte naar Belem in Brazilie. Een stad in Noord Brazilïe, even ten oosten van de Amazone. Van daaruit zal ik met de Lonely Planet op zak verder reizen door het land!

Zeven weken Spoedeisende Hulp zijn snel gegaan. Door het onregelmatige ritme en de feestdagen tussendoor was ik regelmatig kwijt op welke dag ik leefde. Een rijtje dagdienst op maandag, nachtdienst op dinsdag, dagdienst op donderdag, avonddienst op vrijdag en zaterdag was zo ongeveer gebruikelijk in iedere willekeurige volgorde.

In de eerste weken heb ik jullie wat indrukken gegeven. Interessant was dat ik na een tweetal weken behoorlijk begon te wennen aan de manier van werken. De SEH en ziekenhuis bezitten vrijwel alle mogelijkheden die een Nederlands ziekenhuis ook kent; labdiagnostiek, röntgendiagnostiek, maar ook CT scan, MRI, een defibrillator, ritme/saturatie/bloeddruk bewaking etc.

De werkwijze daarentegen is anders. Zeker niet slecht, ik zou er ook weinig bezwaren tegen hebben om het ziekenhuis te bezoeken als patiënt, mits je maar niet te veel haast hebt. Voor een foto van bijvoorbeeld een been moet de patiënt overdag in rolstoel 2 gebouwen verderop worden gebracht. Een zuster is niet beschikbaar, dus is de 'begeleider' de Sjaak en wordt deze voor het karretje gespannen als het om dit soort zaken gaat. Drinken en eten moet zelf verzorgd worden, een Neerlands kopje koffie op de spoed kennen ze niet. Best pittig als de patient 3-4 uur op de labuitslagen wacht. Wanneer je dan zelf boven op het lab komt staat er hypermoderne apparatuur in een oud gebouw. De mensen daar werken zo hard als ze willen en zodra je zelf je lab afgeeft krijg je binnen een paar minuten de uitslag (mits de labbepaling het toelaat). De enorme delay wordt dan ook veroorzaakt door personeel dat lab niet naar boven brengt (ik zeg: buizenpost, zo archaisch als maar zijn kan, maar buitengewoon effectief), personeel dat bloedbuisjes niet uit het hokje haalt of personeel dat uitslagen verzamelt en het gezamenlijk naar de SEH faxt. Het gevolg is dus helaas dat doodzieke patienten lang wachten. Zo had ik een vrouw met een kalium van 7.1 (en voor de medico's: o.a. een pH van 6.7 met een kreat van 955) wat pas een paar uur na binnenkomst bekend werd. Levensbedreigend en in Nederland een regelrechte intensive care indicatie. Besloten werd dat de vrouw teveel andere aandoeningen had (ze had hoge bloeddruk en een slecht werkend hart) en ze daardoor niet intensive care waardig was (ik zal me hier niet verder over uitlaten)...

Ook binnen de groep mensen die werkt zie je verscheidenheid: zeer adequate zusters die ambulance patienten planken/kragen bij een trauma, maar ook SEH artsen die besluiten na een reanimatie even pauze te nemen als de wachtruimte bomvol zit. Kortom, een interessante ervaring, ik kan er nog hele boeken over volschrijven - maar denk dat het niet ethisch is dat hier te publiceren en het is uiteraard veel boeiender dit jullie persoonlijk te vertellen. Conclusie voor mij is dat er nog wel e.e.a. moet veranderen in de werkwijze en met name de inzet van middelen.

Suriname is verder een buitengewoon boeiend land. Er is denk ik op deze wereld geen land te noemen waar zoveel verscheidenheid aan etniciteit is in goede harmonie; Javanen, Creolen, Marons, Hindoestanen, Chinezen etc. Alles werkt met elkaar samen en ik heb me laten vertellen dat dit ook geldt voor plaatsen waar gewerkt wordt, bij burenruzies, bij de politie enz. enz.

Suriname is een mooi land; prachtige groene binnenlanden, ongerept met bauxietwegen er naartoe en bootjes over de rivier om te eindigen bij resorts midden in de natuur. Plekken waar men zuinig op lijkt te zijn; de stichting die alles beheert verdient er goed mee. Ook is het een land in opbouw; waar veel industrie (zoals suikerplantages) verloren is gegaan, vind er ook weer vernieuwing plaats. Onder andere China investeert heftig in nieuwe wegen naar de binnenlanden, bouwt ziekenhuizen. Resorts worden aangelegd. De goudexport neemt ook toe (hoewel niet alles op de nette manier gaat). Corruptie is nog wel aan de orde, hoewel je hier als toerist weinig van meekrijgt, kun je het tussen de regels door wel proeven. Ik vind het moeilijk om te omschrijven hoe uniek dit land voelt; het verdient een wat betere infrastructuur en een beter toerisme om aan de rest van de wereld te laten zien hoe mooi het is. Helaas laat het allemaal op zich wachten en ben ik benieuwd hoe zich dit de komende jaren ontwikkelt.

Nog 3 nachten tot de reis naar Brazilië begint. De Spoedeisende Hulp beoordeling is binnen en onderweg naar Rotterdam. Daarmee heb ik m'n co-schap periode afgerond en kan ik als ik terug ben, eind februari afstuderen. Met gemengde gevoelens neem ik afscheid van Suriname. Ik heb leuke mensen ontmoet en mensen die ik zeker ga missen. Eerst nog een maand lol beleven in Brazilïe, spannend, maar ben erg benieuwd!